Փարպեցի 3-21 Parpetsi

< Previous Next >
21:0 Եւ լուեալ զայս ամենայն բանս` անաւրինին Միհրներսեհի եւ խնդալից եղեալ, քանզի եգիտ սատար մահաթոյն եւ գրգռիչ անաւրէն իւրում մտածութեանն զայրն զդիւազգեաց զՎարազվաղան, մտեալ խնդալից առ թագաւորն Յազկերտ` սկսաւ խաւսել ընդ նմա առանձինն եւ ասէ:

21:0 When the impious Mihrnerseh heard all of these words, he was delighted since he had found in the demoniac Varazvaghan a support for his poison and an implementer of his own wicked scheme. (Mihrnerseh) delightedly went into the presence of Yazkert, and began speaking with him alone:

21:1 Ոչ միայն զվայելչութենէ շահից, եթէ ո՛րպէս ի դէպ է տերանց աւգտել ի ծառայից, զայն եւեթ հոգալ պարտ է տերանց, այլ եւ յաղագս գիւտի ոգւոց արժան է զմտաւ ածել, որով ոգիք ծառայից մի՛ կորիցեն:

21:1 It is fitting that Lords who benefit from their servants think not only about the attractiveness of profits, but about the saving of souls, so that the souls of the servants not be lost:

21:2 Վասն զի որպէս դու վասն քո շահիցն եւ հարկաց փոյթ յանձին ունիս զի աւգտեսցիս` նոյնպէս եւ աստուածք զոգւոցն գիւտս ջերմագոյն եւս գրեն եւ կամին տեսանել:

21:2 For just as you are concerned about your profits and taxes [vasn k’o shahic’n ew harkac’], so that you benefit therefrom, so the gods regard the saving of souls warmly and like to see it:

21:3 Եւ աստուածոցն արժանի առնել` չկարէ ոք ասել զպարգեւս եւ զպատիւս, որ անպիսւոյն յաստուածոցն մթերեալ պահին. թող թէ որ ոք բազում ոգիս հնարի ի մոլորութենէ ի ճանապարհ ածել եւ զանէծս անցուցանել ընդ արդարս. փառք եւ շքեղութիւնք որ այնպիսեացն ոգւոցն ընձեռին յաստուածոցն՝ ոչ ոք կարէ բանիւ ասել զայն եւ պատմել եւ կամ ընդ գրով բովանդակել:

21:3 To do something worthy of the godsno one can say what gifts and honors the gods have stored up and hold for such a oneto say nothing about someone who plans to lead numerous souls from error to the road (ranking) among the just those (formerly) accursed. The glory and luxuries which the gods have prepared for such (evangelists) no one can describe in words, or write down:

21:4 Արդ` քանի՞ աշխարհք են, որում դուք իշխէք աստուածաբար, եւ զոր սպանանել կամիք իշխէք եւ զորս կեցուցանել:

21:4 Now how many lands are there in which you rule as a god, where you can kill or spare whomever you chose:

21:5 Եւ նախ առաջին` որպէս Հայոց մեծ աշխարհն պիտոյ է եւ աւգտակար, եւ առ նմին Վրաց եւ Աղուանիցն. եւ միայն աւգտիցն եւեթ հայիք, զոր ընդունիք յաշխարհացն. եւ որ մեծն է եւ կարեւոր` յաղագս այնչափ կորուսեալ ոգւոց գիւտի՝ զայն բնաւ եւ զմտաւ իսկ չածէք եւ ոչ հոգայք. եւ զայս ոչ գիտէք, եթէ ընդ ամենայնի այնչափ անձինն համար տալոց էք աստուածոցն:

21:5 First and foremost, there is the great land of Armenia which is useful, and with (Armenia) is Iberia and Aghbania (Aghuania). You see only the benefits which you receive from the lands, but the great and important (issue)—that such a host of souls are being lostyou never think or worry about:

21:6 Զի եթէ հոգայք ընդ այնչափ ոգւոյ փրկութեան` գիտացէ՛ք, զի աւելի քան զաստի թագաւորութեանդ մեծութիւնդ զոր ունիք, ոգւոցն բարի եւ մեծութիւն որ լինէր անդ` շատ աւգուտ էր ձեզ եւ պիտոյ:

21:6 Nor do you realize how much this would recommend you to the gods. For, should you look to the salvation of so many people, be assured that it will increase and benefit the present greatness of your kingdom with the good folk and grandeur which is there:

21:7 Ես առաւել այլ աւգուտս մեծամեծս եւ կարեւոր իրս տեսանեմ յիրս յայս Արեաց աշխարհիս:

21:7 I see very great benefits in this important matter for the Aryan world:

21:8 Վասն զի դուք ինքնին գիտէք եւ ամենայն Արիք` զաշխարհն Հայոց, թէ ո՛րպէս մեծ է եւ պիտանի, եւ մաւտ եւ սահմանակից է կայսեր իշխանութեանն, եւ զաւրէնս եւ պաշտաւն զնոյն ունի, զի կայսր զիշխանութիւն նոցա ունի:

21:8 For you yourself and all the Aryans know Armenia as a large and useful land. It is close to and borders the emperor’s realm, and has the same faith and worship, since the emperor has authority over them:

21:9 Եւ եթէ եւ մերոց աւրինաց ընտանեցուցանէք զնոսա, եւ ընդելնուն, եւ կարեն ճանաչել, եթէ ցայժմ մոլորեալք էին, եւ արդ ի ճանապարհ եկեսցեն` այնուհետեւ զձեզ սիրեն եւ զԱրեաց աշխարհս, եւ ի կայսերէ եւ յաւրինաց նորա եւ յաշխարհէն մերժին եւ հեռանան ի բաց:

21:9 If you get them accustomed to our faith and they become familiar with it and able to acknowledge that until then they had been strayed but now had come onto the paththen they will love you and the land of the Aryans, and will reject and withdraw from the emperor, his faith, and land:

21:10 Եւ լինի այնուհետեւ աշխարհն ընդ մեր սերտ սիրով եւ միաբանութեամբ:

21:10 Thereafter that land (of Armenia) will be firmly bound to us in affection and unity:

21:11 Եւ յորժամ Հայք սերտիւ մեր լինին` Վիրք եւ Աղուանք այնուհետեւ մեր իսկ են:

21:11 When the hearts of the Armenians belong to us, (the hearts of) the Iberians and Aghbanians (Aghuans) will also be ours:

21:12 Եւ իմ թէպէտ եւ էր յառաջագոյն հոգացեալ զայսպիսի մեծ իրս եւ զմտաւ ածեալ ցուցանել ձեզ` առաւել եւս հաստատեալ յառնէն, որ ի Սիւնեաց տոհմէն` գիտաց հեռանալ ի մոլար աւրինացն զոր ցայժմն ունէր, եւ ընտրել զճշմարիտ եւ զհաստատուն աւրէնս մեր, զոր կամաւ եւ ախորժելով յանձն էառ. զոր ի նմանէ աւելագոյն ծանեայ եւ հաստատեցի զաւգուտ զհոգեւոր եւ զմարմնաւոր, որ յիրացս յայսցանէ լինելոց է ձերում թագաւորութեանդ եւ առ հասարակ ամենայն Արեաց աշխարհիս:

21:12 Although I already was concerned about such a great matter and planned to point it out to you, I was made even more sure by a man from the tohm of Siwnik’. He knew enough to leave the errant faith he had held until then, and to adopt our true and firm faith which he did voluntarily and enthusiastically. From him I learned and confirmed yet more the spiritual and material benefits which would come from such a matter both to your kingdom and generally to the entire Aryan world:

21:13 Այլ եւ որ սերտ սիրով ետ զանձն իւր այրն եւ ընտրեաց զլաւն` արժան է դիպել երեւելի փառաց եւ առաւելապէս պատուոյ քան զամենայն ընկերակիցս իւր եւ տոհմակիցս, որպէս զի տեսեալ տոհմին նորա եւ ամենայն Հայոց աւագանւոյն զմեծամեծ բարիս եւ զշքեղութիւն, որ ի ձէնջ ի վերայ նորա յայտնի լինի, ի նախանձ գրգռեալ եւ նոքա այսպիսի կենաց եւ բարւոյ հանդիպել՝ յաւժարութեամբ յանձն առնուն զձեր հրաման, եւ մի զմիով ելեւելեալք փութան կատարել զկամս ձեր:

21:13 Now since this man, with firm affection, gave himself over (to Zoroastrianism) and chose the good, he is deserving of more prominent glory and even more honor than all of his comrades and members of his tohm, so that when his tohm and all the Armenian nobility observe the very great benefits and luxuries given by you and visible on him, motivated by envy to have such a life and such good things, the prominent (Armenians) will quickly try to surpass each other in implementing your will, and will enthusiastically obey your order( s:

21:14 Եւ եթէ այս այսպէս լինի` միշտ ի խաղաղութեան եւ յանհոգութեան կայ թագաւորութիւն Արեաց աշխարհիս. ապա թէ ոչ լինիցի այս այսպէս` կասկածեմ յառաջիկայսն, մի՛ գուցէ որում աւրինացն են հաստատուն` նոցին եւ ծառայութիւն առնել ցանկան, եւ լինի ոչ փոքր կասկած Արեաց աշխարհիս յիրացն յայնցանէ:

21:14 Should this come to pass, the kingdom of the land of the Aryans will always be at peace and ease; should this not come to pass, I suspect that in the future (the Armenians) who hold to (the Byzantines’) faith, perhaps will want to serve them (militarily) as well, and that no small amount of suspicion of the land of the Aryans will result:

21:15 Եւ իբրեւ զայս ամենայն յարմարումն բանից լսէր Յազկերտ արքայն Պարսից ի չարախորհուրդ եւ ի դժնամիտ հազարապետէն իւրմէ Միհրներսեհէ, հաճեալ ընդ իմաստն եւ գովեալ` յայտնէր մոգուցն եւ այլ աւագանւոյն Արեաց զբանս ամենայն Միհրներսեհի:

21:15 When Yazkert, king of Iran, heard all of these agreeable words from his malicious, evil-minded hazarapet Mihrnerseh, he liked and praised them, and informed the mages and the other Aryan nobility of everything Mihrnerseh had said:

21:16 Եւ ամենայն Արեաց առ հասարակ զարմացեալ եւ գովեալ զխրատն` վաղվաղակի կոչէր զմոգսն, եւ գրեալ զաւրէնս մոգութեանն` տայր բերել ի Հայս:

21:16 All the Aryans generally were astonished at and lauded the counsel (and so Yazkert) quickly summoned the mage, had the principles of magianism written down and sent to Armenia:

21:17 Եւ արարեալ հրովարտակս առ ամենայն Հայոց աւագանին եւ գրէր այսպէս:

21:17 He sent a hrovartak to all the Armenian nobility, having the following import: