Փարպեցի 3-27 Parpetsi

< Previous Next >
27:0 Յայնժամ ի մի վայր ժողովեալ նախարարացն ամենեցուն, որք էին յերեցունց աշխարհացն, Հայոց, Վրաց եւ Աղուանից, եւ տարակուսեալք յանձինս իւրեանց, խորհուրդ ի մէջ առեալ, թէ զինչպիսի հնարիւք եւ մտածութեամբ ելս իրացն կարասցեն գտանել:

27:0 Then all the naxarars who were from the three lands of Armenia, Iberia, and Aghbania (Aghuania) assembled. They had doubts within themselves and took counsel to see by what strategems and design they could find a way out of the situation:

27:1 Եւ յածեցուցեալ զմիտս ի բազում յուզմունս խնդրոց զսակաւ աւուրս` յայս միտս առ վայր մի հաւանեցան եւ հաստատեցան, եթէ «այլ ոչ ինչ գոյ մեզ հնար զերծանել յորոգայթէս, զոր ձգեալ չար որսորդին սատանայի պաշարեաց զմեզ` բայց եթէ առ ժամ մի յանձն առնումք պատճառանաւք զհրամայեալս նոցա:

27:1 After a few days of much anguished thinking, for the moment they accepted and confirmed thatThere is no way of getting free from the trap which Satan, the wicked hunter, has set for us unless temporarily, under pretext, we do what they have commanded:

27:2 եւ երթեալ յիւրաքանչիւր յաշխարհ՝ այնուհետեւ կա՛մ կեամք, ծառայելով ճշմարիտ հաւատոյն Քրիստոսի, յոր ծնաք աւազանին նորոգութեամբ ի ձեռն ամենասուրբ վարդապետութեան նահատակին Գրիգորի եւ նորին զաւակի, եւ կամ թողեալ զաշխարհ` գնամք իւրաքանչիւր յաւտարութիւն կնաւ եւ որդւովք, ապաւինեալք եւ հաստատեալք ի բան կենարար Փրկչին, որ ասէ, թէ Յորժամ հալածեսցեն զձեզ ի քաղաքէս յայսմանէ` փախիջիք ի միւսն:

27:2 Then each of us shall go to his land and either live serving the true faith of Christ which the most blessed doctrine of the champion Gregory and his son acquainted us with through the renewed birth of baptism; or, leaving the land, each one may go to dwell in exile with wife and children convinced of and finding refuge in the word of the life-giving Savior Who note: [Matthew 10:23] “When they persecute you in one city, flee to another:

27:3 Ապա եթէ զանձանց միայն զփրկութիւն եդեալք ի մտի, ընդդիմանամք անաւրէն հրամանաց իշխանին` անթիւ բազմութեան արանց եւ կանանց, ծերոց եւ տղայոց լինիմք պատճառ յաւիտենից կորստեանն. զորս խաղացուցեալ այսր` զբնաւս ծառայեցուցանեն անաւրէնութեանց պաշտամանց ազգաց յազգս:

27:3 But were we to think solely of our own salvation and resist the prince’s impious orders, we would cause the eternal ruination of a limitless multitude of men, women, old and young people. Those who would be brought here would be made to serve completely their impious religion, from generation to generation:

27:4 Արդ` թէպէտ եւ ածեալ ուրուք զմտաւ զայսպիսի որոշողութեամբ առանձինն, եւ զնոյնս դարձեալ խորհեալք միաբանութեամբ առ միմեանս զաւուրս սակաւս զցայգ եւ զցերեկ` սակայն ոչ իշխէին յայտնել զաւրավարին Հայոց Վարդանայ տեառն Մամիկոնէից զմտածութիւն միաբանութեան իւրեանց. ճանաչելով ի միտս իւրեանց, թէ նմա ոչ է հնար յանձն առնուլ եւ հաւանել այսպիսի խորհրդոյ, ունելով անշարժ զհաւատ հոգւոյն իւրոյ ի վերայ հաստատնոյ վիմին Քրիստոսի:

27:4 Now despite the fact that some had decided upon this independently, and that the same people had consulted together morning and evening for a few days, nonetheless they did not dare to reveal the plan of their alliance to the general of Armenia, Vardan, lord of the Mamikoneans. They realized that he would be unable to accept and consent to such a plan, since the faith founded upon the firm rock of Christ he held unshaken in his soul:

27:5 Բայց սակայն զչյայտնելն նմա եւ չպատմել զայս ամենայն` չկարէին հանդուրժել. քանզի գիտէին, եթէ առանց նորա ամենայն խորհեալքն ի նոցանէ եւ պատճառադրութիւնք եւ արարուածք` թերիք են եւ անկատարք:

27:5 Yet they were unable to bear not revealing and relating to him all of this, for they knew that without him all of their plans and designs and deeds would be defective and impossible to fulfill:

27:6 Զի թէպէտ եւ կարծէին լինել կարող, ըստ պատճառախնդիր խորհելոցն, զերծանել խաբէութեամբ եւ գողանալ զմիտս թագաւորին եւ զամենայն Արեաց հրապարակին, եւ դառնալ յիւրաքանչիւր յերկիր՝ սակայն գիտէին, թէ թերակատար եւ ոչ լիապէս լինի նոցա գործ խորհրդոյն եւ իրացն առաջարկութիւն:

27:6 While they thought that they might be able to escape through deceit, as planned, and to win over the king and all the Aryans of the tribunal and that each one might return to his country, nonetheless they knew that their plan and proposal would be insufficient:

27:7 Վասն զի տեսեալ էր ամենեցուն եւ լիով ի գրոց ճանաչէին, եթէ ամենայն իրք այնպիսի գործոյ ի բնէ յոլով Մամիկոնէիցն ազգաւ եւ նոցա միաբանութեամբ ելեալ էին ի գլուխ:

27:7 For everyone observed and knew it fully from books that all matters of this sort had naturally been accomplished by the Mamikonean azg and with their participation:

27:8 Որոց ածեալ զայս ամենայն զմտաւ նախարարացն ամենեցուն եւ սեպհացն, որք էին ի դրանն ժողովեալք` միաբան եկին առ տէրն Մամիկոնէից եւ Հայոց զաւրավարն Վարդան, եւ յայտնեալ նմա զխորհուրդն` պատմեցին զիւրեանց զիմաստս ամենայն եւ զոր խորհեալ էին առնել. յաւելեալ ի նոյնս թախանձումն եւ աղերս ամենեցունց` ասէին:

27:8 Thinking these things over, all the naxarars and sepuhs who were assembled at court went together to Vardan, lord of the Mamikoneans and general of Armenia. Revealing their strategem to him they related all of the reasoning behind it, and what they proposed to do. All of them added to this their beseechings and entreaties, saying:

27:9 Հայեա՛ց, ասեն, ի մեզ անընդոստ մտաւք. հայեա՛ց, ասեն, եւ յառաջիկայ դիպմունս բազմութեան բիւրոց մարդկան պատահելոց չարաչար աղետից. յիշեա՛ զհառաչանս մարց, զմտա՛ւ ած զտղայոց ողբումն, զծերոց ստիպով եւ զպառաւանց վարելոց յաւտարութիւն, եւ այլ ամենեցունց դիպելոց այսպիսի անհնարին եւ չար վշտաց:

27:9 Do not look upon us with astonishment. See first the specter of the wicked calamities which will befall countless myriads of people. Bear in mind the sighs of mothers, the sobbing of children and the old men and women led into exile and the terrible miseries that all of them would endure:

27:10 ԹԷ լոկ միայն մարմնոյ աշխատութեամբ եւ մահուամբ էր կրել զայս ամենայն` համայն ծանր էր եւ դառն եւ արժանի լալոյ. թող թէ առ հասարակ առաջի հոգւոյ եւ մարմնոյ գայթակղութիւն եւ կորուստ:

27:10 Although the physical labor and death that all would bear would be heavy, bitter and worthy of tears, such a fate is nothing compared to the physical and spiritual scandal and loss (they would face:

27:11 Եւ ոչ եթէ լոկ հարեւանցի լինի հասելոյ վտանգիս վախճան, այլ ցանկ մածեալ խաւար ամբարշտութեան` թանձրամածութեամբ ունելոց է զսուրբ եկեղեցիս մեր եւ զժողովուրդս, զկանայս եւ զծնունդս մինչեւ յաւիտեան:

27:11 Nor is the impending danger of a transitory nature, for once plunged into the darkness of impiety, (the darkness) would thicken and adhere to our holy Church, people, women and offspring until eternity:

27:12 Եւ եթէ դու միաբանելով մերում խորհրդոյս, կարասցես առ վայր մի հաւանեցուցանել զքո միտսդ` գիտեմք զի ողորմութեան դիպիմք բազումքս, այլ եւ ոչ ընդհանուր եկեղեցիք երեցունց աշխարհացն մատնին յաւեր, եւ ոչ վարին ի գերութիւն բովանդակ աշխարհացն բնակիչք. զի ոչ շարժի սուրբ հաւատն ի հիմանէ, այլ թէ եւ առ վայր մի դղորդ հասանէ՝ կանգնէ հաստատ անդրէն եւ հաստատէ աջ Ամենակալին:

27:12 Should you join in our strategem, if you are but able to convince yourself for a moment, we know that many of us shall find mercy, that all the churches of the three lands will not be ruined and that the entire population of the three lands will not be led into captivity. For the holy faith (of Christianity) will not be shaken to its foundations. And should it receive a temporary shock, it will thereafter stand firm and be made secure by the aid of the Omnipotent:

27:13 Եւ այս լինի հաստատ այսպէս, եթէ կարասցես վայր մի հիւանդանալ վասն մեր, որպէս զի ողջացուսցէ զմեզ քեւ հանդերձ ամենագթածն բժիշկ Բանն Աստուած:

27:13 This will certainly be the case if you, for a moment, will become diseased for our sake, since the most merciful physician, the Lord God, will heal us with you:

27:14 Եւ լուեալ զայս ամենայն բանս զաւրավարին Հայոց Վարդանայ տեառն Մամիկոնէից ի նախարարացն Հայոց, Վրաց եւ Աղուանից` ամենեւին ոչ առնու յանձն լսել եւ հաւանել այսպիսի բանից եւ կամ բնաւ հաղորդ լինել այսպիսի խորհրդոյ. այլ յոյժ խռովեալ մեծաձայն գոչմամբ ասէր ցամենեսեան, թէ «Մի լիցի ինձ ստել Արարչին իմում` պատճառանաւք եւ կամ ճշմարտութեամբ, եւ մի՛ ուրանալ զայն առաջի անաւրէն եւ մահկանացու ազգի, որ ուրանայ զուրացողս իւր առաջի Հաւր եւ հրեշտակաց սրբոց:

27:14 When Vardan, general of Armenia and lord of the Mamikoneans, heard all of these words from the naxarars of Armenia, Iberia, and Aghbania (Aghuania), in no way did he want to hear or accept them or in any way participate in the plan. On the contrary, greatly agitated, he cried out to all of them: “May I not deny my Creator, either on a pretext or in actual fact before that impious and deadly (Iranian) people, because (Christ) will deny those who have denied Him before the Father and the holy angels:

27:15 Քա՛ւ լիցի ինձ յաղագս զմտաւ ածելոյ զկարիս եւ զվիշտս զկնոջ եւ զորդւոց եւ զազգի` տալ ի մոռացումն զոր ասէն, թէ Որ սիրէ զկին եւ զորդիս առաւել քան զիս` չէ ինձ արժանի:

27:15 God forbid that in thinking about the sorrows and grief of women, children, and azg, I should forget the precept that ’Whoever loves his wife and children more than me, is unworthy of me. ’:

27:16 Այլ դուք, որ այժմ յերեցունց աշխարհաց եկեալդ էք տանուտեարք եւ սեպուհք, շնորհիւ ողորմութեամբն Քրիստոսի լի էք ամենայն զաւրութեամբ եւ լաւութեամբ. զի ըստ ազատութեան արուեստի առաւելեալ էք ամենայն հրահանգիւ, եւ ճանաչիք երեւելի ի մէջ սպայիս եւ ի մէջ ամենայն ազգաց` ի մարտս եւ ի բոլոր կարգս քաջութեամբ. իսկ զճշմարիտ եւ զարդար հաւատն ուսեալ էք յԱստուծոյ ի ձեռն առաքելանման հովուին սրբոյ նահատակին Գրիգորի եւ նորին զաւակի. բաւական էք ընդ իւրաքանչիւր անձին տալ պատասխանի, եւ որպէս խորհիք` կարիցէք արդեաւք եւ առնել:

27:16 Rather, you who have come from the three landstanuters and sepuhsare full of all strength and goodness because of Christ’s mercy. For if, in the fine arts you excell in all knowledge and are recognized as prominent among the officers and among all peoples, in warfare and all types of bravery, you have learned the correct and just faith from God by means of the blessed champion Gregorywho was like an Apostleand his son. Each of you must answer for himself and may do as you think:

27:17 Այլ ինձ ոք ի ձէնջ` զոր ինչ անհնար է ինձ լսել բանիւք, թող թէ եւ առնել արդեամբք` մի՛ ասէք:

27:17 But as for me, one among you, do not ask me to actually do what I am unable to even hear of:

27:18 Եւ լուեալ զայս ամենայն զխաւսս` բազմութեան նախարարացն աշխարհաց երեցունց ի զաւրավարէն Հայոց ի տեառնէն Մամիկոնէից Վարդանայ, թէպէտ եւ յանհնարին տրտմութիւն ընկղմեալք խռովէին` այլ սակայն ոչ ինչ թոյլ տուեալ լինէին ի բանիցն առաջարկելոցն, իմացեալ եւ առ կարիս վտանգին եւ այլ հնարս մաղթանաց:

27:18 When the multitude of naxarars from the three lands heard all these words from Vardan, the general of Armenia and lord of the Mamikoneans, although they were plunged into unbelievable despair and were agitated, nonetheless, they could not entertain what had been proposed; knowing the great danger, (they sought) other means of entreaty:

27:19 Եւ ժողովեալք ի մի վայր` կոչէին առ ինքեանս զիշխանն Մոկաց զԱրտակ եւ զնա առաւել փութացուցանէին` անձանձրոյթ խանդաղատանաւք նստել առանձինն եւ խաւսել ընդ սպարապետին իւրեանց տեառն Մամիկոնէից տոհմին:

27:19 Gathering together, they summoned Artak the prince of Mokk’ and urged him yet more, with tireless entreaties to sit and speak in private with their sparapet, the lord of the Mamikonean tohm:

27:20 Եւ նա ինքն էր այր համեստ, մտացի եւ քաջ, եւ տէրն Մամիկոնէից Վարդան առաւելապէս պատուով սիրէր զԱրտակ:

27:20 He was a modest, intelligent and brave man, and Vardan lord of the Mamikoneans, liked Artak (and treated him) with special honor:

27:21 Որ եւ հաւանեալ հրամանի նախարարացն Հայոց` յանձն առնոյր ամենայորդոր փութով ջանալ ընդ նմա յարաժամ եւ աղաչել, զոր եւ առնէր իշխանն Մոկաց Արտակ, մերթ առանձինն եւ մերթ հանդերձ աւագանեաւն Հայոց, ըստ յանձնառութեանն իւրոյ. որք ոչ դադարէին զցայգ եւ զցերեկ խաւսել ընդ նմա զնոյն բանս եւ զաղերս ի բազում աւուրս:

27:21 Having consented to the Armenian naxarars’ ordersto attempt to plead with and persuade (Vardan) with the utmost speedArtak the prince of Mokk’, did just that, (speaking with Vardan) as he was charged, sometimes alone, sometimes with the Armenian nobility. (The nobles) did not cease saying the same things and making the same entreaties to (Vardan), day and night for many days:

27:22 Զորս եւ ստիպագոյնս եւ անհանգիստս ի նոյն խորհուրդս ճեպեցուցանէր զամենեսեան բդեշխն Վրաց Աշուշայ, որ էր այր խելացի եւ խորհրդական եւ ունէր կին յազգէն Արծրունեաց, զքենի մեծի սեպհին Մամիկոնէից, եղբաւրն Վարդանայ. որ եւս առաւել յորդորէր յառաջագրեալն Աշուշայ զամենայն բազմութիւն նախարարացն Հայոց եւ զտէրն Մոկաց զԱրտակ, խաւսել ընդ զաւրավարին Հայոց Վարդանայ զայս ամենայն առանց յապաղելոյ:

27:22 Urging the other on most persistently and relentlessly was the bdeshx of Iberia, Ashusha, an intelligent and prudent man whose wife was of the Arcrunid azg. Her sister was the wife of Vardan’s brother, the great sepuh of the Mamikoneans. The aforementioned Ashusha further exhorted the entire multitude of the naxarars of Armenia and Artak, lord of Mokk’ to communicate all of this without delay to Vardan, general of Armenia:

27:23 Եւ ինքն զնոյն խաւսել ընդ նմա ոչ կասէր, անձանձրոյթ բողոքելով եւ ստէպ հայեցուցանելով յիրսն, թէ ո՛րչափ յանհաւանելն քո` կորուստ երեցունց աշխարհացն լինի, եւ ի հաւանելն եւ յանձն առնուլն` գիւտ բազմաց եւ անձին ապաշխարութեան ակնկալութիւն:

27:23 Nor did (Ashusha) himself desist saying the same things (to Vardan). He argued tirelessly, constantly pointing out to him that his refusal would cause extensive ruin for the three lands; while his acceptance and cooperation would result in the salvation of many people and the expectation of personal repentance:

27:24 Եւ տեսեալ նախարարացն եւ սեպհացն երեցունց աշխարհացն զկամս սպարապետին Հայոց Վարդանայ այնպէս անշարժս եւ անհաւանս ի յորդորմունս խաւսից նոցա եւ աղաչանաց`բերեալ հարկաւորէին այնուհետեւ մատուցանել նմա եւ ի սուրբ Գրոց առակս դիպողս, ըստ պատշաճի հանդիպելոյ ի ժամանակին:

27:24 When the naxarars and sepuhs of the three lands realized that the will of Vardan, the sparapet of Armenia, was unmoved and that he did not accept their exhortations and entreaties, they were obliged to bring and present him with proverbs from the Bible, appropriate for the situation:

27:25 որք տեղեկագոյնք էին ի նոսա գրոց սուրբ եկեղեցւոյ, յիշեցուցանելով նմա, որպէս առն ուսելոյ եւ տեղեկի, - քանզի յոյժ հմուտ էր եւ ընդել գրոց վարդապետութեան, ուսեալ եւ խրատեալ ի սուրբ հայրապետէն Սահակայ ի հաւոյն իւրմէ, - զգրեալսն սրբոյն Պաւղոսի յաղագս Արարչին, թէ Որ ոչն գիտէր զմեղս՝ վասն մեր մեղս արար:

27:25 This was done by those who were more learned in the Scriptures of the holy Church. Treating (Vardan) as a learned and informed manhe was extremely well acquainted with doctrinal writings, having been taught and advised by his grandfather, the holy patriarch Sahakthey reminded him what the blessed Paul had written about the Creator: “He who knows not his sin, sins against us:

27:26 Եւ դարձեալ զինքեան իսկ Պաւղոսի զիջանելն եւ նզով զանձն տենչացեալ լինել վասն ազգատոհմին փրկութեան, զոր գրեալ ասէր ի թղթի Հռոմայեցւոց, եթէ Ուխտիւք խնդրէի ես իսկ ինքն նզովեալ լինել ի Քրիստոսէ վասն եղբարց իմոց եւ զաւակաց եւ ազգականաց ըստ մարմնոյ, որք են Իսրայէլացիք, որոց որդէգրութիւնն եւ փառքն եւ կտակարանքն եւ աւրէնսդրութիւնքն եւ պաշտաւնն եւ աւետիքն:

27:26 Then, Paul’s concession and his desire to be cursed for the sake of his kinsmen’s salvation, about which is written in the Letter to the Romans: “For I could wish that I myself were accursed, separated from Christ for the sake of my brethren, my kinsmen according to the flesh; who are Israelites, to whom belongs the adoption as sons, and the glory and the covenants and the giving of the Law and the temple service and the promises:

27:27 Ա՛ռ յանձն, ասեն, եւ դու լինել վասն մեր առակաւորս, նզովս. չես մեծ եւ առաւելեալ ի հաւատս արդարութեան քան զսուրբ առաքեալն Քրիստոսի Պաւղոս. բայց ժողովուրդքն Հայոց, Վրաց եւ Աղուանից յոյժ շատ են եւ առաքինի քան զժողովուրդս խաչահանուացն Հրէից:

27:27 Consent,” they said, “and be the one who curses and makes proverbs about us. You are not greater and more just in faith than the blessed Apostle of Christ, Paul. But the Armenian, Iberian and Aghbanian (Aghuan) people are more numerous than the crucifying Jewish people:

27:28 Եւ յորժամ զայսպիսի բազում բանս եւ ստէպ թախանձանաւք զաղաչանս դնէին առաջի զաւրավարին Հայոց Վարդանայ երեցունց աշխարհաց աւագ տանուտեարքն եւ սեպուհքն` բերէին այնուհետեւ եւ զսուրբ Աւետարանն, եդեալ ամենեցունց առ հասարակ զձեռս ի վերայ` երդնուին ասելով:

27:28 When the senior tanuters and sepuhs of the three lands aired so many words of this sort and made such fervent entreaties before Vardan, the general of Armenia, they then brought the holy Gospel and all of them placed their hands on it and swore:

27:29 Եթէ դու եւեթ առ վայր մի կարասցես յանձն առնուլ պատճառանաւք զասացեալս թագաւորին եւ զերծուսցես զմեզ յորոգայթադիր թշնամւոյն յարձակմանց` ամենայն ասացելոց ի քէն լուիցուք եւ արասցուք, դնելով զանձինս մեր ի վերայ ուխտին սրբութեան եւ հեղլով զարիւնս մեր ի վերայ ամենայն աշխարհին փրկութեան:

27:29 If only on a pretext you will but temporarily consent to what the king has said, and free us from the attacks of the enemy who has set this trap for us, we shall hear and obey everything that you say, giving our lives for the blessed covenant, and shedding our blood for the salvation of the entire land:

27:30 Եւ եթէ դիպեսցի մեզ թողուլ զաշխարհ եւ զամենայն ստացուածս եւ փախչել յաւտարութիւն` ընտրեսցուք հանդերձ կանամբք եւ որդւովք, եւ սիրով յանձն առցուք զաղքատութիւն եւ զմուրողութիւն. միայն ի բարկութենէս եւեթ ապրեսցուք:

27:30 Should it happen that we choose to leave the land and all of our belongings and flee into exile with our women and children, we will gladly accept poverty and mendicancy. Let us only be spared this anger:

27:31 Եւ որ ոք թուլացեալ ի բանիցս յայսցանէ ստեսցէ ուխտիս այսմ, եւ նենգութեամբ որոշեսցի յերդմանէ սուրբ Աւետարանին եւ ի միաբանութենէ բազմութեանս այսորիկ` որոշեալ ճեղքեսցի եւ նա նման Յուդայի, որ ճեղքեալ մեկնեցաւ ի գնդէն սուրբ առաքելոցն. եւ բաժին այնպիսւոյն առանց ապաշխարութեան եւ թողութեան ընդ նմին լիցի մատնեալ անշէջ բոցոյն, զոր պատրաստեաց Աստուած սատանայի եւ արբանեկաց նորա:

27:31 Should someone out of weakness violate this oath and treacherously withdraw from the vow (made) on the holy Gospel, and withdraw from the alliance of this multitudeas did Judas, who quit the band of blessed Apostlesmay he, without repentance and forgiveness, share (Judas’) fate, and be betrayed to the inextinguishable fires which God has readied for Satan and his accomplices:

27:32 Եւ որ ինչ վնասք եւ կամ գերութիւնք եւ դղրդմունք աշխարհաց երեցունց հասցեն` յանձնէ այնպիսւոյն եւ միաբանելոցն ընդ նմա խնդրեսցէ վրէժխնդիրն մինչեւ ցյաւիտեան:

27:32 May everlasting vengeance be sought from such an individual and from those who ally with him for whatever damage, captivity and agitation befall the three lands:

27:33 Իսկ զբարի եւ զաւգտակար պահպանութիւնն, զոր շնորհեալ Փրկչին Քրիստոսի պարգեւեսցէ բազում ոգւոց երեցունց աշխարհացս, վասն քո առ վայր մի հաւանելոյդ մեզ` եղիցի մնացեալ ժառանգութիւնն այն ի փրկութիւն թողութեան ոգւոյ քո եւ ազգի մինչեւ ցյաւիտեան:

27:33 As for the good and useful steadfastness which the Savior Christ has endowed many souls of the three lands, may it be the remaining legacy for the eternal salvation and pardon of your soul and of your azg, for your temporary acceptance of us:

27:34 Եւ լուեալ զայս ամենայն բանս ի բերանոյ երից աշխարհաց ազատանւոյն` զաւրավարին Հայոց Վարդանայ տեառն Մամիկոնէից, տեսեալ եւ զկնքեալ ամենեցուն ահաւորապէս երդմամբ զսուրբ Աւետարան ուխտին, որոյ առաջի ուխտեցին եւ աւանդեցին կնքով` յարտասուս հարեալ յանձն առ առ վայր մի զպատճառանաւք վիրաւորիլն վասն երեցունց աշխարհացն եւ բազմութեանց ի նոսա արանց եւ կանանց:

27:34 When Vardan, the general of Armenia and the lord of the Mamikoneans, heard all these words from the mouths of the azatani of the three lands, and saw how all of them had sworn and sealed an awesome oath on the holy Gospel before them, with tears streaming down his face he agreed on a pretext to temporarily be wounded (in the faith) for the sake of the three lands and the multitudes of men and women inhabiting them: