32:0 Ասացից եւ վասն ապստամբին այնմիկ, զոր նախ առաքէր Աբդլա յաշխարհս Հայոց, որում Ծալէհ կոչէին. որ էր այր անօրէն եւ արիւնահեղ, յորմէ բազումք զգուշացեալ անձնապահ լինէին. քանզի ոչ կարէին յայնժամ այնպիսի նեղութեան տանել:
|
32:0 Now let me discourse about that rebel called Saleh (al-Kindi) whom Abdullah had initially sent to the land of the Armenians. He was an impious and bloodthirsty creature against whom many took precautions, since they could not endure such tribulations any longer:
|
32:1 Էին ոմանք ի նախարարացն Հայոց, որք մերժեալ լքին զժառանգութիւնս իւրեանց եւ փախստեայ անկան յաշխարհն Յունաց, ապաւինեալք առ կայսրն Կոստանդին:
|
32:1 There were some among the Armenian lords who gave up and abandoned their legacies, fleeing to Byzantine territory and seeking refuge near Emperor Constantine:
|
32:2 Իսկ Գագիկ որ էր տէր Արծրունեաց տանն, իբրեւ ոչ գտանէր տեղի փախստեան՝ անդէն գաղթէր յամրոցն որում Նկանն կոչեն. եւ ժողովեալ առ ինքն զնախարարարս աշխարհին նոցին հեծելովք, եւ ելեալ ասպատակ սփռէր զկողմամբք Ատրպատական աշխարհին, ի Զարեւանդ գաւառ, ի Բուտակս եւ Զիդռօյ, ի Տասուկ, ի Գազնակ, ի Յորմի, ի Սուրենապատ եւ յայլ եւս մերձակայ գաւառսն, յորում գործէին գործ անհաճոյ Աստուծոյ, նմանեալ անօրինաց, որ ոչ վայել էր քրիստոնէից:
|
32:2 Now as for Gagik, lord of the Artsrunik’ House, he was unable to find any (foreign) place to flee to. And so he migrated to the fortress of Nkan, gathering there all the lords of the land with their cavalry. Then he arose and commenced raiding in the land of Atrpatakan, in the districts of Zarewand, Butak, Zidr’o’, Tasuk, Gaznak, Ormi, Surenapat and other neighboring districts where (Gagik’s forces) worked deeds unpleasing to God, similar to the infidels, and unbefitting Christians:
|
32:3 Պահանջէր եւ հարկս յաշխարհէն բազում տագնապաւ խոշտանգեալ. եւ գայր հասանէր ի գաւառն Հեր, յորում վայրի հասանէ Ռուհ ոմն զօրավար Իսմայելացւոց, եւ ընկենոյր բազում վիրաւոր ի զօրուէն Հայոց եւ զայլսն փախստական ընկենոյր յամուրն Նկան. եւ ինքն շրջէր զգաւառօքն Վասպուրականի, զի կարասցէ որսալ զնա յորոգայթ իւր:
|
32:3 They demanded taxes from the land, using numerous wicked tortures (to get them). Then (Gagik) arrived in the district of Her. A certain Ishmaelite general (named) R’uh also arrived (in Her), wounding many Armenian troops and putting the rest to flight to Nkan fortress. (R’uh) himself circulated around in the Vaspurakan district to try to catch (Gagik) in his net:
|
32:4 Ապա իբրեւ տեսանէր տէրն Արծրունեաց զխորտակումն զօրաց իւրոց՝ ոչ եւս կարաց ելանել ի գործ անօրէնութեանն. այլ անկեալ յամրոցն՝ դադարէր առ սակաւ մի:
Յետոյ այլ զօր եկեալ ի վերայ նորա, որոյ զօրագլուխ էր Մուսէ՝ պաշարեալ պահէին զամրոցն ամ մի:
|
32:4 However, when the lord of the Artsrunik’ saw the destruction of his forces, (he realized) that he would be unable to resume his impious deeds, and retreated into the fortress where he desisted for a while. Subsequently another force came against him. Its chief was Muse’, who besieged that fortress for a year:
|
32:5 Եւ իբրեւ ոչ ինչ կարէր ստնանել՝ դաւով նենգեալ կոչէր ի խաղաղութիւն, եւ ըմբռնեալ տայր ի ձեռն իշխանին Իսմայելի: Եւ նորա արկեալ զնա ընդ կապանօք՝ դնէր ի կալանս բանտի յանհանդուրժելի նեղութեան եւ պահանջէր ի նմանէ զարծաթն, զոր հարկապահանջութեամբ ժողովեալ էր յերկրէն Պարսից:
|
32:5 When he was unable to capture it, he treacherously summoned (Gagik) to (discuss) peace. (Muse’) arrested (Gagik) and turned him over to the caliph who put him in shackles and threw him into a prison of unbearable narrowness and demanded from him the silver he had demanded as tax from the country of the Persians:
|
32:6 Իսկ նորա ոչ խնայեալ ի գանձս, որչափ գտանէր ի ձեռին նորա, զի թերեւս կարասցէ շահել զկեանս իւր. այլ ոչ ինչ օգտեալ անդէն վախճանէր ի տառապանս բանտին, իբրեւ զայր մի յանարգաց:
|
32:6 Gagik withheld none of the treasure which was in his hands, just to save his life. But it did no good, for he died there in tribulation, like a worthless man. (Gagik’s) sons, Hamazasp and Sahak, were kept in bondage for a long time:
|
32:7 Եւ զորդիս նորին զՀամազասպ եւ զՍահակ յոլով ժամանակս կալեալ ի կապանս՝ ապա ուրեմն անկուշեալ կամք չարաշուք դահճին՝ հաճեալ հաւանութեամբ հաշտէր ընդ նոսա պատուելով, եւ առաքէր յերկիրս Հայոց:
|
32:7 However, since they resisted the will of the evil executioner, (the caliph eventually) became reconciled with them and ordered that they be sent (home) with honor to the country of the Armenians:
|