17:0 Յաղագս թագաւորութեան Աբասայ ի Կարս, եւ բարեգործութեանցն նորա, եւ շինելոյ զՇիրիմսն վանս անուամբ իւրով:
|
17:0 Enthronement of Abas in Kars; his charity; the construction of the Shirim Monastery by him:
|
17:1 Յայսմ ժամանակի, ի [ՆԼԳ] թուականին Մուշեղ՝ թագաւորն մայրաքաղաքին Կարուց վախճանի, եւ փոխանակ նորա թագաւորէ Աբաս որդի նորա [Զ] ամս:
|
17:1 At this time, in [433 = 984], the king of the capital of Kars, Mushegh, died, and his son Abas took his place, (ruling) for [6] years:
|
17:2 Սա յառաջ քան զթագաւորելն էր մանուկ փոյթ եւ կայտառ, եւ կարծիս տայր տեսողացն՝ անհաղորդ լինել բարեաց ինչ գործոց հոգեւորաց:
|
17:2 Before his Enthronement, he was, (true), an agile and frisky youth, but those who knew him did not believe that he ever took part in good and spiritual deeds:
|
17:3 Իսկ յորժամ եհաս նա յաթոռ թագաւորութեանն, երեւեցաւ նա այր շքեղ, լի հանճարով եւ իմաստուն, ընդ առաջին իմաստունս համարեալ, եւ դարձաւ նա յայր այլ:
|
17:3 But upon his Enthronement to the throne, he showed himself to be a magnificent man, full of reason and wisdom, not inferior to the wisest people of his time:
|
17:4 Եւ սկիզբն արարեալ ամենայն բարեգործութեանց՝ նախ եւ առաջին եբարձ նա յաշխարհէն իւրմէ զաւազակութիւն, զմարդադաւութիւն, զոր ազգն Վանանդայ իբրեւ զհայրենիք ունէին, ըստ ասելոյ պատմագրին:
|
17:4 And he became a different person, set about doing good deeds and, first of all, decided to put an end to robbery and treachery in our land, which the inhabitants of Vanand indulged in, according to the historian, according to a hereditary will:
|
17:5 Եւ յաւուրս հաւր սորա ոչ միայն ի ճանապարհս եւ ի բացեայ տեղիսն կողոպտէին, այլ ի նոյն ինքն ի քաղաքին՝ յերեկոյացեալ ժամուն եւ զգիշերն ամենայն ճիչք եւ ձայնք կողոպտանաց լինէին:
|
17:5 During the life of his father, robberies took place not only on (high) roads and in country places, but also in the city itself with the onset of twilight, so that at night only the cries of the robbed were heard:
|
17:6 Այլ սա ինքնին վրէժխնդիր եղեալ եւ զգտեալ գողսն՝ անաչառ մահու դատապարտեալ՝ ոչ խնայելով ի մեծս կամ ի փոքունս, յիշխանս կամ ի շինականս. եւ այնպէս խաղաղացոյց զաշխարհն իւր՝ մինչ զի ի գիշերի իբրեւ ի տուընջեան, եւ յանապատի իբրեւ յապարանս շրջէին ամենեքեան՝ շինութեան եւ աշխատաժիր գործոց պարապեալք, արդարադատ իրաւամբք ուղղեալք:
|
17:6 But Abas appeared as an avenger (for these robberies): he condemned the captured robbers to a just death, sparing neither big nor small, nor princes, nor villagers; and so far, he established peace in his possessions that they walked at night as during the day, and in uninhabited places as in chambers: everyone was engaged in landscaping and useful work, guided by justice:
|
17:7 Նա եւ որ սովորութեամբ անկարգութիւն էր յաշխարհիս Հայոց՝ իշխանաց եւ ազատաց որովայնամոլութեամբ ապականել զկարգեալ աւուրս պահոց, զչորեքշաբաթ, զուրբաթ եւ զաւուրս շաբաթուց, բաց ի մսոյ կթեղէն կերակրովք՝ յայնմ անձամբ աւրինակ եղեալ՝ ո՛չ ի կթեղինաց ինչ եւ ո՛չ ի ձկանց ճաշակեալ, եւ հացիւ եւ բանջարեղէն մրգաւք անցուցանէր զաւուրսն զայնոսիկ զաւրինաւորեալս կանոնիւ:
|
17:7 He stopped the disorder that had become a habit in Armenia: (before him) princes and nobles, in pleasing their womb, allowed themselves on the established fast days of the week: on Wednesday and Friday, milk, cheese and eggs, etc. Abas he set a good example on himself: abstaining from fish, milk and eggs, he was content with only bread and vegetables on the established (fasting) days:
|
17:8 Եւ ապա խորհուրդ բարի կալեալ յանձին՝ շինել վանս ի փրկանս անձին իւրոյ եւ ի յիշատակ հոգւոյ յաւիտենական:
|
17:8 After that, Abas conceived a good deed - to build a monastery for the salvation of his soul and in his eternal memory:
|
17:9 Եւ ընտրեաց տեղի ընտրանաւ ի գլուխս Արշարունեաց գաւառին, որում Շիրիմսն կոչիւր. եւ ընդարձակագոյն պարսպեալ որձաքար վիմաւք, չորեքկուսի ձեւով, յիւրոց գանձուցն մեծածախ աշխատութեամբ յարդարեալ զամենայն շինուածսն պիտոյից ի բնակութիւն կրաւնաւորաց:
|
17:9 To do this, he chose a place on the borders of the Arsharunik district, called Shirim, which he circled with a wide granite wall in the form of a square, spending a lot of money on this and arranging everything necessary for the convenience of the monks:
|
17:10 Եւ ըստ հռչակաւոր տեղւոյն կացուցանէ առաջնորդ ուխտին զայրն Աստուծոյ զՄովսէս, ընտիր երեւեալ յամենայն աշխարհիս Հայոց: Զի էին սոքա արք երեք՝ Մովսէս եւ Յովհաննէս եւ Ամղիքոս՝ եղբարք ըստ մարմնոյ, եւս առաւել հոգւով միասնունդք, միակրաւնք ի կարգս Աստուծոյ:
|
17:10 In this glorious monastery, he appointed Movses, the man of God, famous throughout Armenia, as rector with his two brothers - Yovhannes and Amlikos. All three men, kindred in the flesh, were kindred both in soul and with the same faith in God:
|
17:11 Յորս էր մի հոգի եւ անձն եւ բնութիւն շնչակապութեան յերիս անձինս բնակեալ՝ երիւք խոստովանութեամբ զԵրրորդութիւնն սուրբ փառաւորել բարեպաշտութեամբ, եւ երիւք առաքինութեամբ պայծառացեալ՝ գործելով եւ պահելով եւ աղաւթիւք:
|
17:11 One soul lived in them, (they constituted as it were) one body and one nature, breathing in three bodies; they confessed the Holy Trinity and glorified it with piety. They shone with the three virtues: deed, temperance, and prayer:
|
17:12 Եւ այսպէս կեցեալ առաքինութեամբ եւ բարի անուամբ՝ ի միում ամի վախճանեցան ի [ՆԾԱ] թուականին:
|
17:12 So they lived by virtue and died in the same year - in [451 = 1002], leaving a good name behind them:
|
17:13 Իսկ մայր թագաւորին Աբասայ, բարեպաշտուհի ի բարեպաշտ ծնողաց, որ էր քոյր թագաւորացն Փառիսոսոյ Սենեքերիմայ եւ Գրիգորի, ի բաց ընկեցեալ զերկրաւոր պսակն եւ յոչինչ համարեալ զփառս անցաւորս՝ ընթանայր զհետ երկնաւորին:
|
17:13 The mother of King Abas, the pious (daughter) of pious parents, who was the sister of the kings of Parisos: Senekerim and Grigor, leaving the earthly crown, despising the superior glory, went after the (glory) of heaven:
|
17:14 Զվարս կրաւնաւորութեան յանձն առեալ՝ երթեալ բնակէ ի տեղին, որ Թրին վանք անուանի, (զի են եկեղեցիք փորածոյ ի սպիտակ քարի ընդդէմ հարաւոյ). եւ աղաւթից եւ գործոց բարեաց պարապեալ եւ հոգեւոր առաքինութեան:
|
17:14 She devoted herself to monasticism and settled in a monastery called Trin-vank, where there are churches carved in white stone, (facing) to the south: here she devoted herself to prayers, good deeds and spiritual exploits:
|