Դրասխանակերտցի 1-36 Draskhanakerttsi

36:0 Յաղագս կաթողիկոսութեան Մաշտոցայ վարդապետի, եւ Յովհաննու Պատմագրի:	36:0 The Pontificate of the Vardapet Mashtoc’ and Yovhannes the Historian:
36:1 Յայսմ տեղ վախճանէր մեծ հայրապետն Գէորգ ի գաւառն Վասպուրական. զոր տարեալ համախումբ քահանայիցն եւ իշխանաց աշխարհին՝ եդին զնա ի քնարանի Ձորոյ Վանաց, որ ի Տոսբ մերձ յեկեղեցին, ուր եդեալ իսկ էր սրբոյ Լուսաւորչին մերոյ զգաւազանն իւր եւ զսեղան տէրունական խորհրդոյն, զոր նախ քան զհաստատելն եկեղեցեաց սրբոց ի Հայս ընդ իւր շրջեցուցանէր:	36:1 At this time, the great patriarch Georg died in the province (gawar) of Vaspurakan, and the priests as well as the princes of the land together brought his body and buried it in the cemetery of Dzoroy Vank’ in Tosp, near the church where our Holy Illuminator had laid down his staff and the table of the divine sacrament, which he used to carry with him prior to the establishment of holy churches in Armenia:
36:2 Իսկ իբրեւ ձմերային սգաւորութիւնն ի գարնանային բարեխառնութիւնն օդոց յեղանակէր զփոփոխումն, ապա ոստիկանն բազում հրահանգաց պատուեալ յուղարկեալ առ արքայ եւ զկինն արքայի՝ առ ինքն զՇապուհ զեղբայր արքայի կոչէր, եւ նախախնամեալ մեծարէ զնա, իբրեւ հարազատի, շնորհելով բարեվայելուչ պարգեւս եւ պատիւս:	36:2 But when winter’s sorrow yielded to milder weather, the ostikan sent back to the king his queen, whom he had treated with much respect. He summoned Shapuh, the brother of the king, and treating him with consideration, gave him suitable gifts, and honored him like a close relative:
36:3 Եւ նա յուղարկեալ զփեսայացեալն իւր Ափշին հանդերձ դստերբն իւրով եւ այլ եւս պատանդօքն եւ տիկնաւն եւ նուովն արքայի, եւ ինքն դառնայ առ արքայ Սմբատ:	36:3 Then Shapuh bid farewell to his son-in-law Afshin, and his daughter, as well as the other hostages, and the princess, that is, the daughter-in-law of the king, and returned to king Smbat:
36:4 Իսկ վասն զի հրաժարեալ էր ի կենաց աստի մեծ հայրապետն Գէորգ՝ ապա թագաւորն եւ համազգիք իւր զհոգենիւթ եւ զաստուածաշնորհ այրն Աստուծոյ՝ զՄաշտոց ընտրեցին ի հայրապետութիւն: Որ աստուածային ծաւալմամբ եւ հոգիախաղաց զօրութեամբ գրգեալ զհոգւոյն շարժմունս՝ իբրեւ պարարտ անդաստան բուսուցանէր զհոգեծաղիկ անուշահոտութիւնս:	36:4 Meanwhile, as the great patriarch Georg had departed from this world, the king and his associates elected to the patriarchal throne the angelic and heaven-graced man of God Mashtoc’, whose soul was permeated by the divine inspiring power of the Holy Spirit, and who put forth shoots of fragrant flowers in the fragrant orchard of his soul:
36:5 եւ արտամերժեալ ի բաց ընկեցեալ զկատակս կերակրոց, մեկնէր հեռանայր եւս ի հասարակ կերակրոյ՝ ի հացէ եւ յըմպելոյ ջրոյ, սակաւապիտութեամբ լոկ բանջարով զհարկաւոր պէտսն վճարեալ:	36:5 He not only denied himself indulgence in gluttony, but also refused to partake of an ordinary diet of bread and water. In his frugality he satisfied his needs only by means of vegetables:
36:6 Ընդ որ հաճեալ հաւանեալ թագաւորն եւ գահամեծար իշխանքն եւ պատուական արք ազատք ընդ գեղեցկայարմար խորհրդական գնացս նորա՝ կացուցին զնա յաթոռ սուրբ Լուսաւորչին Գրիգորի. զորոյ եւ զգովութիւն բարեբոյս բեղնոյ ընձիւղման նորա, որ ի պարարտ անդաստանի հոգւոջն երեւէր՝ ոչ է այժմ ճառել, այլ այլում տեղւոյ եւ ժամանակի թողլի է:	36:6 Greatly pleased by his wonderful and thoughtful manner, the king, the senior (gahamecar) princes and the illustrious azats set him up on the throne of the Holy Illuminator Grigor. This is not the occasion to praise the fruitful and productive sprouts that appeared in the rich orchard of his soul. Such eulogy must be postponed to another time and place:
36:7 Բայց սուրբ այրն Աստուծոյ մինչդեռ սքանչելագործ գովելի վարդապետութեամբն իւրով շինէր եւ հաստատէր եւ յարդարէր ի կարգս բարեաց գնացից եւ գործոց զհօտս իւր հաւատացեալ՝ արտաքոյ բոլոր վշտակիր հեծութեան հանգեաւ ի Քրիստոս, ամիսս եօթն միայն կալեալ զաթոռ հայրապետութեանն:	36:7 But while the holy man of God by his miraculous and praiseworthy teachings was in the process of setting his faithful flock on the path of righteous works and deeds, he died (rested in Christ) without suffering any agony, after he had occupied the patriarchal see for only seven months:
36:8 Զկնի ապա հէքս ես եւ թշուառականս եւ պասքեալս ընդ հոգեւոր արբուցման խրատու Յովհաննէս, որ զսոյն զայս գրեցի գիրս՝ ոչ ըստ արժանեաց ածայ յաթոռ սրբութեան, թերեւս ոչ կարացեալ դիմակ գոլ հրամանի արքային եւ կամ այլոց եւս նախարարակոյտ բազմութեանն:	36:8 After Mashtoc’ I, Yovhannes, who wrote this book, a pitiable and wretched man, eager to quench my thirst for spiritual admonition, was set up on the holy see not because of my virtues, but rather due to the fact that I could not refuse the order of the king and the multitude of the naxarars:
36:10 Զի թէպէտ եւ յաշակերտութենէ առն սրբոյն Մաշտոցի ի մանկութենէ իմմէ՝ այլ եւ ազգակից հարազատութեան նորա ըստ մարմնոյ. սակայն կուրացեալ գերանով մեղաց իմոց՝ ոչ բաւական զանձն վարկայ դնել ի նշմարել զշիղ յական եղբօրն, կամ յառաջագէտ լինել յատենագրութիւնս նորս Իսրայէլի:	36:10 Although I had been a disciple of the blessed Mashtoc’ ever since my childhood, and was related to him by blood, yet, being blinded by the beam of my sins, I did not deem myself worthy of noticing the mote in the eye of my brother, nor did I think that I was a foremost authority on the laws of the New Israel:
36:11 Բայց դարձեալ զհնազանդութիւն յանձին բարձրացուցեալ, որ է մայր ամենայն առաքինութեան, եւ զունկնդրութիւն բարի գոլ վարկեալ քան զզոհ ընտիր եւս զոչ հակառակիլն՝ ածայ յայս, միայն թողլով ինձ յոյս յառաջնորդական հանդիսի զԱստուծոյ եւեթ մարդասիրութիւն:	36:11 And yet, once again I preferred to manifest my obedience, which is the mother of all virtue, and thinking that obedience and manifesting no opposition were even better than a choice sacrifice, I was elevated to the present (office), and had as my only guiding hope the philanthropy of God:
36:12 Զայսու ժամանակաւ ի քաղաքագիւղն մեծ Երազգաւորս եկեղեցին, որ նախ յարքայէն Սմբատայ հիմնադրեալ եղեւ մերձ ի թագաւորական նորա ապարանս՝ բովանդակեալ շինութեամբ ի գլուխ ելեալ աստանօր. եւ ըստ օրինակի կարգաց աստուածայնոց զնորայն նաւակատիս պատուեալ բարձրացուցանէին ի պաշտօն ցնծութեան:	36:12 At this time, the construction of the church which had been founded by king Smbat sometime earlier in the komopolis of Erazgawork’ at a site near his royal palace, was completed. Thereupon, the church was consecrated according to the divine canons, and dedicated to joyous worship:
36:13 Եւ չքնաղ եւ երեւելի զարդուք ոսկեճամուկ հանդերձանաց եւ ի շղարշատեռ առագաստից զնա պճնեալ պայծառացուցանէր. եւ կամար եւս ի համակ ոսկւոյ ականակապ յարդարեալ եւ ի քրիստոսական տրապիզին եդեալ ածեալ:	36:13 Smbat decorated the church with rare and beautiful ornaments, gold-broidered vestments, and flaxen curtains. He also installed on the altar of Christ an arch made out of pure gold which was studded with gems:
36:14 Բայց մեծ կուրապաղատն Վրաց՝ Ատրներսեհ, անվրդով եւ անշուշտ ուխտ խաղաղութեան եւ սիրոյ միաբանութեան ընդ արքայի Սմբատայ պահէր ի բոլոր մասունս առ ի բովանդակ մտաց եւ ի զօրութենէ իւրմէ մեծաւ պատկառանօք իբրեւ հօր հնազանդ լեալ, կամ թէ եւս առաւել քան զայս՝ իբրեւ զծառայ ի տեառնէ իւրմէ կամաւ կրեալ զսահման երկիւղի չափաւոր մոլութեամբ եւ զաչս իւր մշտակարկառ յարքայ հարեալ համակեալ մեծաւ զգուշութեամբ, եւ նմա զանձն եւս հաւատացեալ:	36:14 The great curopalate of Iberia, Atrnerseh, honored in every way the peace treaty and alliance with king Smbat. With great veneration he wisely submitted himself to the king like a son to his father, or more evident than this, like a servant willingly overwhelmed by the awe of his master in moderation, he always turned his eyes to him with utmost attentiveness and entrusted Smbat even with his life:
36:15 Ընդ որ յաւէտ իմն հաճեալ հաւանեալ արքայն Սմբատ՝ բազմագեղ նախախնամութեամբ յինքն զնա ածէր յանձանձէր. ապա թագ կապեալ նմա մեծապատիւ ճոխութեամբ եւ գեղեցկայարմար զարդու, նաեւ զինու զարդարեալ ըստ օրինի թագաւորաց՝ կացուցանէ զնա թագաւոր Վրաց աշխարհին եւ երկրորդ իւրոյ տէրութեանն զնա հաստատէ:	36:15 Being greatly pleased by this, king Smbat summoned him and treated him with kindness. Subsequently, he crowned Atrnerseh king with great glory and proper ceremony, outfitting him in armor befitting kings, he set him over the land of Iberia, and granted him the second place in his realm:
36:16 Ուստի ապա ընկալեալ զյառաջադիմութիւն արքայական պատւոյն ոչ ինչ թերեւս վասն այնորիկ ամբարտաւանեալ քան թէ միշտ ընդ խոնարհս զիջանէր, հեշտ եւ համբոյր մտօք ի նոյն պայման զինքն յարադրաբար բերեալ արքայի Սմբատայ՝ տայ ըստ առաջին հանդիսադիր կարգացն բարեաց:	36:16 After his promotion to the royal rank, Atrnerseh displayed no insolence. On the contrary, he always made concessions humbly, and with his gentle disposition he continued to maintain the same relationship with king Smbat in accordance with their excellent, solemn understanding of before: