19:0 Եւ յետ այսորիկ սկսաւ գոռալ ընդդէմ թագաւորին Յունաց. եւ յղէր դեսպան առ Լեւոն կայսր Հոռոմոց՝ գալ նմա ի հնազանդութիւն հարկատրութեան:
|
19:0 After this (the caliph) began to threaten the Byzantine emperor. He sent an emissary to Leo [III], the Isaurian, [717-741], emperor of the Byzantines that he submit to him and pay taxes:
|
19:1 Եւ իբրեւ ոչ ունէր յանձին կայսրն Լեւոն գիրս պատգամին յղելոյ՝ սրտմտեալ առաքէր զՄսլիմ զեղբայր իւր զօրու ծանու ի վերայ աշխարհին Յունաց: Որոյ առեալ զբազմութիւն զօրացն՝ անցանէր ընդ Կիլիկիա յԱսորւոց աշխարհն Միւսիգիոն, որ թարգմանի Միջերկրեայք եւ երթեալ հասանէր յաշխարհն Բիւթանացւոց, եւ բանակէր առ եզեր գետոյն հզօրագունի, որում Սագառիսն կոչի:
|
19:1 When Emperor Leo did not acquiesce to the terms laid out in the message, (the caliph), enraged, sent his brother Maslama with a large force against the land of the Byzantines. (Maslama), taking the multitude of troops, crossed through Syrian Cilicia to the land of Mysia, (located in an area) which translates as “between the lands” in (western) Asia Minor. Thence he reached the land of Bithynia and encamped by the banks of a swiftly flowing river called the Sangarius (Sagar’ios:
|
19:2 Պատրաստին ապա եւ զօրքն Յունաց եւ գաղթեն զբնակիչս աշխարհին յամրոցս եւ ի քաղաքս ամուրս յերեսաց Իսմայելի. եւ ինքեանք բանակէին ընդդէմ նոցա ի միւս կողմն գետոյն, ամրացուցեալ զտեղի բանակի իւրեանց պարկենաւ փոսիւ շրջապատեալ, եւ այնպէս նստեալ պահէին ոչ սակաւ ժամանակս:
|
19:2 The Byzantine forces also made preparations, moving the residents of the land into fortresses and fortified cities to shield them from the Ishmaelites. Then they encamped opposite them on the other shore of the river, fortifying their encampment with a surrounding ditch. Thus did they remain waiting for some time:
|
19:3 Իսկ ապա ի թագաւորէն Լեւոնէ բազում զգուշութիւն հասանէր օր ըստ օրէ առ զօրավարն Յունաց, զի մի նենգութեամբ որսասցի յորոգայթ նոցա, այլ միայն նստեալ պահեսցէ զնոսա առանց պատերազմելոյ:
|
19:3 Meanwhile, on a daily basis, Emperor Leo kept sending words urging great caution to the Byzantine general so that (his forces) not fall into a treacherous trap. Rather he wanted them merely to remain there and hold them without warfare:
|
19:4 Իսկ նորա ոչ զգուշացեալ ըստ հրամանի կայսերն. քանզի քարոզ կարդացեալ զօրավարին Իսմայելի՝ ասպատակ սփռել զօրաց իւրոց ընդ կողմանս, առնուլ աւար եւ գերութիւն բազում եւ դառնալ յաշխարհն իւրեանց. եւ լուեալ զայս զօրավարին Յունաց՝ հրամայէ զօրաց իւրոց պատրաստութեամբ վառիլ զկնի նոցա:
|
19:4 However, (the Byzantine general) did not take care as the emperor had ordered. For he had heard that the Ishmaelite general had called upon his troops to spread about raiding here and there, to take a lot of booty and captives and return to their own land. When the Byzantine general learned about this, he ordered his troops to arm and attack them:
|
19:5 Եւ իբրեւ ելին զկնի զօրուն Իսմայելի՝ եւ նոյնժամայն տեսին եւ զգացին զգալուստ նոցա զկնի իւրեանց, քանզի զօրացաւ մէգ փոշէզգած ի վերայ նոցա:
|
19:5 Now when (the Byzantine troops) had arisen and were approaching the Ishmaelite troops, the latter immediately were aware of their pursuit since (the Byzantine army had stirred up and was) accompanied by a great cloud of dust:
|
19:6 Եւ նոքա զատուցեալ զաղխ բանակին իւրեանց՝ եւ զգունդս զօրաց յերիս բաժանեալ՝ կացուցանէին դարանամուտս աստի եւ անտի, եւ ինքն Մսլիմ եւ մասն ինչ զօրացն ընդդէմ նոցա ճակատէին:
|
19:6 The Ishmaelites) separated their equippage and divided their mass into three fronts, setting up ambuscades here and there. Maslama himself was at the head of one part of the troops and clashed with the pursuers:
|
19:7 Իսկ նոքա ի դիմի հարեալք նոցա անպատրաստ՝ հանդերձ աղխիւ բանակին իւրեանց անկան ի մէջ թշնամեացն. եւ յարուցեալ դարանամուտքն ի թաքստեանցն՝ ի մէջ արարեալ հարին զբազումս ի զօրուէն Յունաց կոտորմամբ սրոյ, եւ ինքեանք ասպատակ սփռեալ զկողմամբքն այնոքիւք՝ առնուին զգաւառս եւ զքաղաքս երկրին այնորիկ, զորոց զթիւ գերելոցն ասեն աւելի քան [Ը] բիւր մարդկան, եւ դարձան բազում խնդութեամբ յաշխարհն իւրեանց:
|
19:7 The Byzantines who faced them were unprepared and landed in the midst of their foe together with their gear. Then those hiding in the ambuscades sprang out, trapping them and they put to the sword many of the Byzantine troops. After this (the Arabs) spread about raiding the surrounding areas taking the districts and cities of that country. It is said that the number of people taken captive was more than [80,000]. Then (the Arabs) joyfully returned to their own land:
|
19:8 Եւ տեսեալ զյաղթութիւնն մեծ իշխանին Իսմայելի՝ բազում խնդութիւն առնէր նախարարօքն իւրովք, եւ մեծամեծ պատուօք պատուէր զեղբայր իւր եւ օրհնէր յոտին նորա զյաղթութիւնն զոր արար:
|
19:8 When the caliph of the Ishmaelites observed the magnitude of the victory, he and his lords made merry. He gave magnificent gifts to his brother and blessed the triumph which he had achieved:
|
19:9 Եւ զառ աւարին բաշխէր զօրացն զգերեալսն ստանայր ի ծառայս եւ յաղախնայս եւ հանգստեամբ դադարէր յամին այնմիկ:
|
19:9 As for the loot including the men and women slaves and equippage, he divided it among his troops. For the rest of that year (the caliph) desisted from further warfare:
|